بررسی عشق در آثار عین القضات همدانی
thesis
- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
- author سید قاسم محمدی هریکندیی
- adviser سیاوش حق جو علی اکبر باقری خلیلی
- publication year 1390
abstract
در عرفان والاترین صفت خدا عشق است. عشق عظیم ترین و ماورائی ترین نیرو در همه ی کائنات است و صفات الهی از مجرای عشق ظهور می یابند. درنظر عاشق، هر چیز نشانی از معشوق دارد که درگفتار عاشق با آن چیز، تجلّی می کند و نمودار می شود. عشق از منظر ارباب معرفت، مهم ترین رکن وپایه ی طریقت و مبنای وصول به بارگاه حقیقت باری تعالی است. برای وصول به مقام قرب و شهود جمال حضرت دوست، عقل پای بند است؛ ولی عشق؛ حلقه ی اتّصال عاشق و معشوق بوده و تنها توشه ی عاشق در سفرِ شهود و دیدار با معشوق به شمار می آید. عاشقِ حق، سنگلاخ طلب را با پای خسته می پیماید و سرانجام در بیابان حیرت، در حسرت یافتن قطره ای از چشمه ازلی حق، به تمام، محو و فنا می گردد: که وصال یار هم اینست. عین القضات همدانی، عارف قرن ششم، در میان ارباب معرفت، ویژگی های خاص دارد. از نگاه او این عشق است که انسان را به خدا می رساند و برای رسیدن به چنین مقامی، باید مجنون بود تا به جانب لیلی نظری افکند. طبق دیدگاه وی، عشق که جز به راز، نمی توان از آن سخن گفت، بر سه نوع است: عشق کبیر، صغیر ومیانه. عشق مجازی نیز در نظام فکری او –همچون بسیاری دیگر از عرفا – اهمیّت خاصّی دارد. عین القضات همدانی چون دیگر عُرفا، علاوه بر بیان عشق خدا به انسان و انسان به خدا، از عشق دیگری نیز پرده بر می دارد. امّا آن را به رمز گفته و نتیجه ی آن را به خواننده و اهل دل، واگذار کرده است. بعضی آن را «عشق حق به خود» تفسیر کرده اند. چرا که خود نیز فرموده، محبّت خدا با مصطفی از برای مصطفی نبود، بلکه این محبّت از بهرِ خود است. بدین ترتیب، نتیجه ی کلی به دست آمده، از این تحقیق نشان می دهد که عشق مورد نظر عین القضات، عشقی است که منجر به کمال اتّحاد و یگانگی می شود. روح انسان بعد از سپری شدن دوره هایی، به اصل خود برگشت می کند و به خدا وصل می شود و خود خدا می شود؛ زیرا روح انسان، از روح خداست.
similar resources
سیمای ابلیس در آثار عین القضات همدانی
If we consider Hosseyn ibn Mansour Hallāj as the founder of the theory of defending Satan, no doubt, ‘Eyn al-Qozāt Hamadāni will be the unique interpreter and developer of this theory. He owes to Hallāj for the bases of this theory, but he presents such a new and innovative explanation of Satan‘s banishment and damnation that makes him one of the greatest defenders and adorers of Satan. Relyi...
full textسیمای محمد(ص) در آثار عین القضات همدانی
محمّد(ص) مهم ترین جزء نظام فکری عین القضات است و به جرأت می توان گفت تمام مفاهیم و مصطلحات مندرج در آثار او، در سایه ی محمّد(ص) معنا می یابند. سالک برای رسیدن به معرفت و مشاهده ی جلوه ی حُسن حق، باید مقام وی را درک کند و معانی را در آینه ی وجود او بیابد. این مقاله تلاشی است برای به تصویر کشیدن نمای کلّیِ سیمای محمّد(ص) در آثار عین القضات همدانی، با تکیه بر دو اثر مهم و مفصّل او، تمهیدات و نامه ها. دست...
full textسبک عرفانی در آثار عین القضات همدانی
عین القضات همدانی مهّم ترین شخصیت معناگرای سدۀ ششم است که سبکی خاص و تازه در ادبیات عرفانی ارائه داده است. او در زمینه ی موضوع لفظ و معنا و تفاوت های بنیادین آن دو به شیوه ی عملی و با به دست دادن نمونه های تأویلی کوشیده است که نشان دهد چرا سبک زبانی او در ادبیات صوفیانه متفاوت است. او در عین این که هیچ گاه شطح پردازی را فراموش نمی کند، ترکیبی از نثر و شعر ارائه می دهد که انسجام و نظم صفت اصلی آن...
full textباطنیگری، اتهام عین القضات همدانی
یکی از اتهامات قاضی همدانی، ترویج تعالیم باطنیه، به ویژه باور آنان دربارة امام است و مغرضان،ضرورت دستگیری پیر از مریدان را که در آثار قاضی فراوان مورد تأکید قرار گرفته ، دستاویز ایناتهام نمودند. حقیقت آن است که این دو مفهوم، به لحاظ وجودی مشابهت های فراوانی با یکدیگردارند، زیرا تصوف و تشیع، هر دو به ساحتی باطنی معتقداند که فراتر از فهم و ادراک ظاهری انساناست و راه یافتن و بهرهمندی از آن کار هر ...
full textبررسی و تحلیل زبان عرفانی در آثار عین القضات همدانی
پیدایش تصوف و عرفان و ورود معانی، تجربه ها و آموزه های عرفانی به حوزه زبان منجر به شکل گیری زبانی خاص با نام زبان عرفانی شد. این زبان به دو قسم زبان عبارت و زبان اشارت تقسیم می شود. عارف در جریان سیر و سلوک خود به اندیشه ها، حقایق و تجربه هایی دست می یابد که چگونگی بیان آن در قالب الفاظ، به دلیل ماهیت این گونه معارف، به سادگی امکان پذیر نیست. اما عرفا با به کارگیری همه ظرفیت های زبان، دریافت ...
full textMy Resources
document type: thesis
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه مازندران - دانشکده علوم انسانی و اجتماعی
Keywords
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023